Αρχαία στον ΧΥΤΑ Γραμματικού

real.gr

Σε νέες περιπέτειες φαίνεται να μπλέκει ο υπό κατασκευή Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) στο Γραμματικό, μετά την ανακάλυψη αρχαιοτήτων που χρονολογούνται από το 3.000 π.Χ. μέχρι και τα ύστερα βυζαντινά χρόνια.

Το υπουργείο Πολιτισμού έχει ήδη εκδώσει απόφαση για την «αποδόμηση των αρχαιοτήτων», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο κείμενο που φέρει την υπογραφή του υπουργού Παύλου Γερουλάνου.

Επιπλέον, όπως επιβεβαιώνει ο γενικός γραμματέας της Περιφέρειας Αττικής, Ηλίας Λιακόπουλος, οι ανασκαφές στον ΧΥΤΑ έχουν στοιχίσει μέχρι στιγμής 1,5 εκατ. ευρώ.

Η κοινότητα του Γραμματικού, από την πλευρά της, ετοιμάζεται να προσβάλει την υπουργική απόφαση, ζητώντας την ακύρωσή της από το Συμβούλιο της Επικρατείας, με βασικό νομικό επιχείρημα το γεγονός ότι η σημασία των αρχαιοτήτων δεν επιτρέπει την αποδόμηση και τη μετακίνησή τους.

Σε περίπτωση, βέβαια, που τα αρχαία δεν απομακρυνθούν, αυτό θα σημαίνει πως το έργο του νέου ΧΥΤΑ θα βρεθεί πραγματικά στον αέρα, όπως επίσης και ολόκληρος ο σχεδιασμός της πολιτείας για τη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής κατά τις επόμενες δεκαετίες.

Στο κεντρικό σημείο

Οι αρχαιότητες βρίσκονται στο σημείο που οι εργολάβοι αποκαλούν «μάτι του ΧΥΤΑ». Είναι ακριβώς η τοποθεσία όπου έχει σχεδιαστεί να καταλήξει το κεντρικό και βαθύτερο σημείο της κοιλότητας, η οποία θα γεμίσει με τα απορρίμματα της Αττικής.

Για να ολοκληρωθεί το έργο, οι εκσκαφές θα πρέπει να προχωρήσουν σε μεγαλύτερο βάθος από αυτό όπου βρέθηκαν τα αρχαία και στη συνέχεια ο χώρος να καλυφθεί από ειδικές μεμβράνες, ώστε τα στραγγίδια -τα υγρά που εκρέουν από τα σκουπίδια- να μην εισχωρούν στο έδαφος.

Με λίγα λόγια, είτε η κατασκευή του ΧΥΤΑ θα ματαιωθεί εντελώς, είτε η περιοχή όπου τα αρχαία βγήκαν στο φως θα καλυφθεί οριστικά από μεμβράνες, υποστρώματα και βέβαια χιλιάδες τόνους σκουπιδιών.

Εναλλακτική χάραξη του κυττάρου του ΧΥΤΑ φαντάζει απίθανη, καθώς η κατασκευή έχει ήδη ολοκληρωθεί σε ποσοστό που φτάνει το 40%.

Βυζαντινοί τάφοι

«Ο οικισμός που έχει ανακαλυφθεί χρονολογείται από τα προϊστορικά χρόνια, ανήκει στη λεγόμενη πρωτοελληνική περίοδο. Τα ευρήματα, ωστόσο, εκτείνονται χρονικά και σε άλλες ιστορικές περιόδους», δηλώνει στη Real planet η Ελένη Μπάνου, αναπληρώτρια προϊσταμένη της Β’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και τμηματάρχης αρχαιολογικών χώρων.

Οπως αναφέρεται και στο πρόσφατο πόρισμα που Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, οι αρχαιότητες του ΧΥΤΑ ανήκουν στην προϊστορική, ελληνιστική, υστεροκλασική και βυζαντινή περίοδο.

Η έκταση που καταλαμβάνουν οι αρχαιότητες αγγίζει το ενάμισι στρέμμα και, μεταξύ άλλων, έχουν ανακαλυφθεί μία λίθινη κατασκευή ελλειπτικού σχήματος προϊστορικών χρόνων, τοιχάρια που χρονολογούνται από την εποχή των ελληνιστικών χρόνων, οικοδομικά λείψανα κατοικίας βυζαντινών χρόνων, καθώς και αριθμός βυζαντινών τάφων.

«Αυτό που έχουμε βρει είναι ορισμένα υποστυλώματα τοίχων και ίχνη κατοικιών. Οι εργασίες μας θα συνεχιστούν σίγουρα και μέσα στο 2011», ανέφερε η Ελ. Μπάνου όσον αφορά τον τομέα των προϊστορικών αρχαιοτήτων.

Από την πλευρά τους, οι υπεύθυνοι της Α’ Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων δεν ήταν διαθέσιμοι για κάποιο σχόλιο, αναφορικά με τον ακριβή αριθμό των βυζαντινών τάφων που έχουν ανακαλυφθεί ή το περιεχόμενό τους, ευρήματα που φαίνεται να έχουν ιδιαίτερο αρχαιολογικό ενδιαφέρον.

Για τον Απόστολο Παπακωνσταντίνου, ακαδημαϊκό και δικηγόρο, τα στοιχεία που υπάρχουν μέχρι στιγμής είναι αρκετά ώστε να προσβληθεί η πρόσφατη υπουργική απόφαση περί αποδόμησης των αρχαιοτήτων.

«Η απόφαση αυτή είναι εντελώς αστήριχτη νομικά, καθώς αντίκειται στις διατάξεις του Συντάγματος περί προστασίας των αρχαιοτήτων αλλά και στις σχετικές διεθνείς συμβάσεις που απαγορεύουν κάθε είδους μετακίνηση σημαντικών αρχαιοτήτων», λέει ο Απ. Παπακωνσταντίνου, που έχει αναλάβει την εκπροσώπηση της κοινότητας Γραμματικού.

Η αίτηση ακύρωσης της υπουργικής απόφασης στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατατέθηκε την περασμένη Τρίτη.

«Πάγωσε» η κατασκευή και στην Κερατέα

Εκτός των ορίων του λειτουργεί εδώ και περισσότερο από τέσσερα χρόνια ο ΧΥΤΑ των Ανω Λιοσίων, ωστόσο η πολιτεία αδυνατεί να βρει μια λύση για τα σκουπίδια της Αττικής, είτε με την κατασκευή των ΧΥΤΑ, είτε προωθώντας έναν εναλλακτικό τρόπο διάθεσης των απορριμμάτων.

Η ολοκλήρωση του νέου ΧΥΤΑ στο Γραμματικό είναι κομβικής σημασίας για τη διαχείριση του περίπου 1,4 εκατομμυρίου που παράγεται καθημερινά από την περιφέρεια Αττικής.

«Είναι ο μόνος τρόπος για να τερματιστεί το αίσχος που έχουμε αυτή τη στιγμή στα Ανω Λιόσια, αλλά και για να αποφύγουμε τα πρόστιμα που απειλεί να μας επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ενωση από το δεύτερο εξάμηνο του 2011», τονίζουν σύμβουλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Για τους λόγους αυτούς, η κυβέρνηση ούτε που συζητά το ενδεχόμενο να σταματήσει το έργο στο Γραμματικό. «Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση, ούτε βέβαια έχουμε εναλλακτικό σχέδιο», επισήμαναν οι αξιωματούχοι του ΥΠΕΚΑ.

Παρ’ όλα αυτά, η περίπτωση του ΧΥΤΑ Κερατέας, ο οποίος φαίνεται να έχει «παγώσει» οριστικά, δεν αποτελεί και το καλύτερο σημάδι για την εξέλιξη των έργων στο Γραμματικό.

Από το 2008, τα έργα στην Κερατέα μπλοκαρίστηκαν, επίσης λόγω ανακάλυψης αρχαιοτήτων, ενώ τον περασμένο Αύγουστο, η Ευρωπαϊκή Ενωση απέσυρε τη χρηματοδότησή της από το συγκεκριμένο έργο λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων που σημειώθηκαν.

Η χρηματοδότηση και για τους δύο ΧΥΤΑ έχει εγκριθεί από το 2004...

ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΟΝΤΗ