Της ΛΙΑΝΑΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
enet.gr
1/10/2010
Ενα νέο και ιδιαίτερα κερδοφόρο μονοπώλιο φαίνεται ότι αρχίζει να δημιουργείται στη διαχείριση των απορριμμάτων. Μετά τους ΧΥΤΑ, που πλέον δεν επαρκούν για τα σκουπίδια της Ελλάδας και ιδιαίτερα της Αθήνας, η μέθοδος που προτείνεται από τους μεγαλοεργολάβους είναι η δημιουργία εργοστασίων που θα επεξεργάζονται θερμικά τα απορρίμματα, πάντα με το δελεαστικότατο πρόσχημα της παραγωγής ενέργειας.
Η επεξεργασία αυτή χαρακτηρίζεται ιδιαιτέρως κοστοβόρα και το μάρμαρο θα κληθεί να πληρώσει ο πολίτης μέσω των δημοτικών τελών, που αναμένεται να αυξηθούν μέχρι και 63%. Τον περασμένο Ιανουάριο τέσσερις οικολογικές οργανώσεις χαρακτήρισαν τη διαχείριση μέσω καύσης «ακριβή και επικίνδυνη τεχνολογία».
Η εργολαβία οδηγεί σε μονοπώλιο, διότι οι εταιρείες που διαθέτουν τις εκτάσεις και την υποδομή για να στήσουν τα 20-25 εργοστάσια που πρόκειται να δημιουργηθούν είναι αυτές στις οποίες ανατέθηκαν πριν από μερικά χρόνια οι εργολαβίες για τους Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤΑ). Διαθέτουν επομένως και το πλεονέκτημα ότι βρίσκονται δίπλα στην «πηγή» των υλικών. Πρόκειται για την «Ηλέκτωρ Α.Ε.» και τη «Μεσόγειος ΑΤΕΕ» που ανήκουν στον όμιλο «Ελλάκτωρ» με διευθύνοντα σύμβουλο τον Λεωνίδα Μπόμπολα. Στον ίδιο όμιλο ανήκει και η «Ακτωρ».
Ηδη οι δύο εταιρείες, κατά μόνας ή μέσω κοινοπραξιών, έχουν αναλάβει μαζί με την «Polyeco» (έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με την «Ακτωρ»), να φτιάξουν τα εργοστάσια διαχείρισης απορριμμάτων σε πολλές περιοχές της χώρας (Θεσσαλονίκη, Ημαθία, Ρόδο, Κρήτη, Κορινθία, Θήβα), πάντα κοντά στους ΧΥΤΑ που ήδη διαθέτουν.
Με λεφτά του Δημοσίου
Αφού λοιπόν το Ελληνικό Δημόσιο πλήρωσε για τη δημιουργία των ΧΥΤΑ, προσέφερε ταυτόχρονα και την υποδομή, την οποία επικαλέστηκαν οι εν λόγω εταιρείες για να διεκδικήσουν τη δημιουργία των εργοστασίων που θα έχουν το δικαίωμα να εκμεταλλεύονται για 25 χρόνια.
Ο τζίρος της διαχείρισης αυτής υπολογίζεται μόνο για την Αττική σε 600-800 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, ενώ για όλη την Ελλάδα το ποσό αναμένεται να αγγίξει τα 2 δισ. ετησίως.
Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο το ενδιαφέρον των επιχειρηματιών, αφού εκεί που οι υπόλοιποι βλέπουμε ανεπιθύμητα σκουπίδια, εκείνοι βλέπουν τα κέρδη τους να αυξάνονται κατακόρυφα, χωρίς μάλιστα ιδιαίτερο κόπο. Είτε μέσω της ενίσχυσής τους από τα δημοτικά τέλη, είτε μέσω της πώλησης του καυσίμου που θα παράγουν από τα σκουπίδια.
Σύμφωνα με τις οικολογικές οργανώσεις αλλά και όσους έχουν ασχοληθεί με το θέμα, όπως ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Σπύρος Δανέλλης, η παραγωγή SRF (Στέρεο Ανακτηθέν Καύσιμο) από τα σκουπίδια θα είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την ποσότητα που μπορεί η αγορά (τσιμεντοβιομηχανία, πρωτογενής παραγωγή σιδήρου κ.λπ.) για την ώρα να απορροφήσει.
«Καθίσταται άρα αυτονόητο πως η βιολογική ξήρανση που επικαλούνται αποτελεί τον προπομπό και αρχικό στάδιο επεξεργασίας των απορριμμάτων πριν από την τροφοδοσία τους στη μονάδα καύσης. Αν για οποιονδήποτε λόγο η καύση δεν μπορεί να εφαρμοστεί, τότε επωμιζόμαστε ένα πολύ υψηλό άσκοπο κόστος, αφού το παραγόμενο SRF θα επιστρέψει στους ΧΥΤΑ και εκτιθέμενο στην υγρασία θα αποκτήσει τον όγκο που είχε πριν».
Οπως τονίζει Σ. Δανέλλης, πρόκειται για μια πανάκριβη επένδυση με πολλαπλάσιο λειτουργικό κόστος σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη μέθοδο (ανακύκλωση, κομποστοποίηση κ.λπ.), που θα βαρύνει εσαεί τους πολίτες με πολλαπλασιασμό των τελών καθαριότητας. «Το κόστος σήμερα είναι 25-30 ευρώ ο τόνος και με τη μέθοδο αποξήρανσης και καύσης που προωθείται θα φτάσει τα 250-270 ευρώ. Την κατακόρυφη αυτή άνοδο θα φορτωθούν οι δημότες».
Το ίδιο υποστηρίζει και ο πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης (ΟΕΑ) Φίλιππος Κιρκίτσος, που μαζί με άλλες τρεις ΜΚΟ (Greenpeace, WWF και Μεσόγειος SOS) τάχθηκε εναντίον της καινούργιας μεθόδου «διαχείρισης» που προτείνουν οι μεγαλοεργολάβοι, κάνοντας λόγο για απαράδεκτη περιβαλλοντικά λύση και εξαιρετικά κοστοβόρα.
«Το κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων θα οδηγήσει σε αύξηση των δημοτικών τελών από 32 έως 63%».
Οι τέσσερις οργανώσεις έχουν προτείνει συγκεκριμένο σχέδιο έξι έως δέκα φορές πιο οικονομικό, ανάλογα με την περιοχή, και με μικρότερο περιβαλλοντικό κόστος. Η αντιπρόταση περιλαμβάνει ανακύκλωση, κομποστοποίηση και έναρξη του προγράμματος που ισχύει σε πολλές χώρες «Πληρώνω όσο πετάω» ώστε να δοθούν και κίνητρα στους πολίτες.
Προσπαθούν να πάρουν επιδότηση 20 εκατ. ευρώ!
Οπως καταγγέλλει η Οικολογική Κίνηση Βέροιας, η εταιρεία «Ηλέκτωρ» προσπάθησε να περάσει ως ερευνητικό πρόγραμμα τη μονάδα καύσης που θέλει να φτιάξει δίπλα στον Αλιάκμονα, με στόχο, εκτός των άλλων, να πάρει και επιδότηση από την Ε.Ε. «Με το πρόσχημα ότι συμμετέχει ένα Πανεπιστήμιο της Πορτογαλίας προσπαθούν να πάρουν επιδότηση στο 75% του έργου, το οποίο ανέρχεται στα 20 εκατομμύρια ευρώ.
Ευτυχώς το Ελεγκτικό Συνέδριο απεφάνθη ότι οκτώ σημεία της σύμβασης είναι μη νόμιμα ενώ και οι πολίτες ξεσηκώθηκαν με αποτέλεσμα η "επένδυση" να παγώσει», αναφέρει η ΜΚΟ σε ανακοίνωσή της. Κατά του έργου είχε ταχθεί και το WWF λόγω της χωροθέτησής του λίγα μέτρα μακριά από την κοίτη του ποταμού.
ΘΗΒΑ
Η κινητοποίηση των κατοίκων ματαίωσε το έργο
Οι ΜΚΟ και οι πολίτες φαίνεται ότι είναι η μόνη αντίσταση που συναντά η «Ηλέκτωρ». Αντίσταση ιδιαίτερα αποτελεσματική απ' ό,τι φαίνεται, αφού η εταιρεία αναγκάστηκε να κάνει πίσω τον περασμένο Απρίλιο και να ματαιώσει τα σχέδιά της για τη μονάδα καύσης στη Θήβα που περιελάμβανε ενεργειακή αξιοποίηση βιομάζας.
Εχοντας ήδη φτιάξει τον ΧΥΤΑ της περιοχής, είχε αγοράσει και τις εκτάσεις για το εργοστάσιο, αλλά η κινητοποίηση των κατοίκων ματαίωσε το έργο. Η «Ηλέκτωρ» αρκέστηκε τότε σε μια λιτή αλλά και αλαζονική ανακοίνωση, λέγοντας ότι «αρχή και πολιτική μας είναι ότι καμιά επένδυση δεν μπορεί να επιβιώσει με τα ΜΑΤ», αφήνοντας ταυτόχρονα ένα... παραθυράκι για το μέλλον: «Σε περίπτωση που η τοπική κοινωνία κατανοήσει τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη, καθώς και την τεραστίων διαστάσεων επένδυση που θα επιφέρει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην περιοχή, η εταιρεία θα επανεξετάσει τη δυνατότητα ανάκλησης της απόφασης να μην προχωρήσει στην επένδυση».
ΡΟΔΟΣ
«Η χειρότερη πρόταση για την υγεία των πολιτών»
Μάχη για τη ματαίωση του έργου δίνουν οι κάτοικοι της Ρόδου, όπου εκεί μάλιστα η επένδυση έχει και τη συγκατάθεση των τοπικών αρχών (αν και τον τελευταίο καιρό λόγω των εκλογών, κάποιοι άλλαξαν γνώμη).
Στην περιοχή Τσαίρι (ως εκ θαύματος πάλι δίπλα στον ΧΥΤΑ), η επένδυση θα αγγίξει τα 100 εκατομμύρια ευρώ, ενώ σύμφωνα με τη Greenpeace και την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης «είναι η χειρότερη πρόταση για την υγεία των πολιτών, το περιβάλλον και την οικονομία». Οι οικολογικές οργανώσεις έχουν ήδη προτείνει ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης, το οποίο κοστίζει το 1/12 από το εργοστάσιο καύσης.
ΚΟΡΙΝΘΙΑ
Το έργο στο ψυγείο λόγω αντιδράσεων, εκλογών
Στην Κορινθία δραστηριοποιείται η Polyeco, που με την «Ηλέκτωρ» έχουν δημιουργήσει κοινοπραξίες σε διάφορες περιοχές της ελληνικής επικράτειας, ενώ το 2007 υπέγραψε από κοινού με την «Ακτωρ» συμβάσεις για το Κέντρο Λυμάτων της Ψυττάλειας.
Το 2009 στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας κατατέθηκε άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα (δηλαδή σκουπίδια) από την Polyeco. Οι κάτοικοι στα Αθίκια Κορινθίας, όπου προβλέπεται η κατασκευή του εργοστασίου, ξεσηκώθηκαν τον περασμένο Μάρτιο παγώνοντας το θέμα. Στην... παράταση παίζει ρόλο και εδώ η προεκλογική περίοδος, καθώς οι υποψήφιοι τοπικοί άρχοντες αναγκάζονται να τοποθετηθούν αρνητικά στα σχέδια των εργολάβων, αν και κάποιοι από αυτούς πριν από ένα χρόνο δεν είχαν αντιδράσει.
ΚΡΗΤΗ
«Θέλουν να φτιάξουν άχρηστα εργοστάσια»
Ενας και μοναδικός εργολάβος έχει αναλάβει τη διαχείριση των σκουπιδιών των τριών από τους τέσσερις νομούς της Κρήτης και ακούει στο όνομα «Μεσόγειος».
Η εταιρεία, όπως προκύπτει και από τους ισολογισμούς της «Ηλέκτωρ», συνεργάστηκε με την επιχείρηση του Λ. Μπόμπολα για τη δημιουργία πολλών ΧΥΤΑ (Φυλής, Λασιθίου, Μαυρορράχης, Ταγαράδων κ.λπ.). «Ο ΧΥΤΑ και η χωματερή που διαχειρίζεται η "Μεσόγειος" βρίσκονται σε ιδιωτική έκταση, την οποία νοικιάζει ο δήμος επί 20ετία. Ολα έχουν γίνει με εθνικούς πόρους και τώρα οι ιδιώτες θέλουν να φτιάξουν και άχρηστα εργοστάσια που παράγουν ακριβά υλικά», λέει ο ευρωβουλευτής Σ. Δανέλλης που κατάγεται από την περιοχή. «Η βιολογική ξήρανση που επικαλούνται, αποτελεί προπομπό και αρχικό στάδιο επεξεργασίας των απορριμμάτων πριν την τροφοδοσία τους στη μονάδα καύσης».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου